|
كد خبر : 00495
تاريخ : 7/3/90
جهاد اقتصادي با بهبود
فضاي كسب‌وكار محقق مي‌شود
بسياري از كارشناسان اقتصادي
بر اين موضوع اتفاق نظر دارند كه بخش قابل توجهي از مقتضيات رشد اقتصادي هر
كشور در گرو فضاي كسب و كار مناسب در آن كشور است و در اين زمينه تجربيات
ديگر كشورها نيز نشان مي‌دهد، به دنبال بهبود شاخص فضاي كسب و كار مي‌توان
رشد اقتصادي را نيز در آن جوامع مشاهده كرد.
با وجود اهميت اين موضوع، رتبه‌بندی‌هاي موسسات مختلف جهانی حكايت از وضعيت
نامناسب كشورمان در شاخص‌هاي فضاي كسب و كار دارد كه در جریان روزمره زندگی
کاری نيز بسياري از اين مشكلات را مي‌توان مشاهده كرد. از طرف ديگر بهبود
فضاي كسب‌وكار جزء آن دسته از عواملي است که مديران بنگاه‌ها نمی‌توانند
آنها را تغيير داده يا بهبود بخشند و نيازمند برنامه ريزي،
قانون گذاري، اجرا و از همه مهم‌تر نظارت است.
به دنبال نامگذاري سال 90 تحت عنوان " جهاد اقتصادي" از جانب مقام معظم
رهبري بسياري از دست‌اندر كاران و كارشناسان يكي از راهاي تحقق اين جهاد را
بهبود فضاي كسب‌وكار دانسته‌اند و در كنار آن بسياري از طرح‌هاي دولت همچون
ايجاد 2.5 ميليون فرصت شغلي در سال جاري و اجراي طرح هدف مندي يارانه‌ها
نيازمند بهبود اين فضاست.
***
محيط كسب و كار چيست؟
بهبود محيط كسب و كار و رابطه آن با توسعه اقتصادي از اوايل دهه 1980
ميلادي و در پي مطالعات هرناندو دسوتو، اقتصاددان پرويي مورد توجه قرار
گرفت. دسوتو در تحقيقات خود به همراه يك تيم تحقيقاتي بالغ بر 100 كارشناس
حقوق ، مديريت و اقتصاد، دريافت كه موانع سخت و ديوانسالاري اداري در
كشورهاي مختلف باعث تبديل بخش خصوصي به بخش زيرزميني، غيررسمي و غيرمولد
شده و توسعه اقتصادي در كشورها را با مشكل مواجه كرده است.
در تعريف محيط كسب و كار آمده است كه اين محيط مجموعه‌اي از سياست‌ها،
شرايط حقوقي، نهادي و مقرراتي است كه بر فعاليتهاي كسب و كار حاكم است.
ثبات اقتصاد كلان، كيفيت زيرساخت‌هاي كشور، كيفيت دستگاه‌هاي اجرايي، نظام
وضع قوانين و مقررات، هزينه و امكان دسترسي به اطلاعات و آمار ، فرهنگ و
كار و... از جمله عواملي هستند كه عملكرد واحدهاي اقتصادي (قيمت تمام شده،
سودآوري و رقابت‌پذيري) را تحت تاثير قرار مي‌دهند، در حالي كه مديران
واحدهاي اقتصادي نمي‌توانند تاثير چنداني بر آنها بگذارند.
محيط كسب و كار نامناسب، هزينه عملكرد بنگاه‌هاي اقتصادي را افزايش مي‌دهد
و باعث از بين رفتن انگيزه سرمايه‌گذاري و نيز عقب ماندن توليدكنندگان كشور
از رقباي جهاني مي‌شود.
فضاي كسب وكار متاثر از حوزه هاي مختلفي است كه از شاخص‌هاي تاثير گذار بر
اين بازار مي‌توان به شروع کسب و کار، اخذ مجوزهای لازم، اشتغال، ثبت
اموال، اخذ اعتبارات، حمايت قضايی از سهامداران جزء، پرداخت ماليات، تجارت
فرامرزی،لازم الاجرا شدن قراردادها، تعطيل شدن کسب و کاراشاره كرد.
در پي تحقيقات دسوتو، موسسات گوناگون بين‌المللي تحقيقات مستمر و نسبتا
دقيقي براي شناسايي موانع توليد و سرمايه‌گذاري انجام داده‌اند و «بهبود
محيط كسب و كار» به عنوان يكي از راهبردهاي و توسعه اقتصادي، مورد توجه
قرار گرفته است و در كنار اين آمارها كه معمولا مورد اعتراض مسئولان كشور
قرار مي‌گيرد، مرکز پژوهش‌های مجلس با انجام پژوهشي فضاي کسب‌و‌کار كشور را
مورد بررسي قرار داد.
سختی دریافت تسهیلات در صدر مشکلات مربوط به فضای کسب‌و‌کار
بر اساس اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس نتایج يك نظرسنجی از فعالان اقتصادی
سراسر کشور درباره پایش محیط کسب‌و‌کار در دوره سه ماهه پاییز 89 نشان
مي‌دهد كه، سختی دریافت تسهیلات بانکی همچنان در صدر مشکلات مربوط به فضای
کسب‌و‌کار قرار دارد.
همچنین قیمت‌گذاری دستوری محصولات تولیدی به‌رغم اجرایی شدن قانون
یارانه‌ها و آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی از موضوعات دیگری است که فعالان
بخش تولید از آن به عنوان موانع جدید بهبود فضای کسب‌و‌کار یاد کرده‌اند.
سختي دريافت تسهيلات از بانك‌ها، نرخ بالای بیمه اجباری نیروی انسانی، ضعف
بازار سرمایه در تامین مالی تولید و نرخ بالای تامین سرمایه از بازار
غیر‌رسمی، زیاد بودن تعطیلات رسمی، مشكلات قانوني براي تامين و اداره نيروي
انساني از جمله موانع و مشكلاتي است كه فعالان اقتصادي آن را در عدم بهبود
فضاي كسب‌وكار موثر دانسته‌اند.
چرخه توليد و فضاي كسب و كار بايد تسهيل و روان شود
همانگونه كه اشاره شد كارشناسان يكي از راهاي تحقق جهاد اقتصادي را بهبود
فضاي كسب‌وكار دانسته‌اند كه در اين رابطه رئيس مجلس شوراي اسلامي اعتقاد
دارد كه در سال جهاد اقتصادي بايد چند گام اساسي در ساختار اقتصادي كشور
برداشته شود كه يكي از مهمترين اين گام ها تسهيل فضاي كسب و كار، يعني روان
شدن چرخه توليد كشور است.
علي لاريجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي در عين حال گفت: با واردات نمي توانيم
مشكل كشور را حل كنيم و مسئله بيكاري را برطرف كنيم هرچند قبول دارم كه
سيستم بوركراتيك كشور براي توسعه توليد مهيا نيست و ظرفيت ها را بيشتر براي
بازرگاني آماده مي كند، اما شايسته است كه همه كار كنيم تا در سال جهاد
اقتصادي اين مشكل برطرف شود.
لاريجاني افزود: با محاسبه هاي انجام شده 300 روز وقت لازم است تا كسي كه
تصميم به توليد دارد با طي كردن مناسبات اداري به سرخط توليد برسد كه اين
مدت بسيار زياد است و سرمايه گذار را به سرمايه گذاري در بخش هاي توليدي
ترغيب نمي كند.
تصويب طرح رفع موانع كسب و كار دركميسيون اصل 44 قانون
لاريجاني خبر از بررسي اين طرح در كميسيون‌هاي مربوطه داد كه به دنبال اين
سخنان هادي قوامي سخنگوي كميسيون اصل 44 قانون اساسي اعلام كرد: در جلسه
اين كميسيون ، كليات طرح ايجاد فضاي مساعد كارآفريني و رفع موانع كسب و كار
به اتفاق آراء به تصويب رسيد.
غلامرضا مصباحي مقدم، رييس کميسيون ويژه طرح تحول اقتصادي مجلس شوراي نيز
با تاکيد بر اينکه مجلس در قانونگذاري به دنبال تسهيل در فضاي کسب و کار
کشور است، گفت: بايد به بخش خصوصي کشور جهت انجام وظايفش کمک كنيم.
اختصاص 50 ماده به كسب و كار در بودجه سال90
همچنين معاون وزير اقتصاد اعلام كرد كه بيش از 50 ماده در بودجه سال 1390
كل كشور به موضوع كسب و كار به صورت مستقيم اختصاص يافته است.
بهروز عليشيري در گفت و گو با ايرنا با اشاره به اينكه اختصاص اين مواد در
بودجه سال 90 مي تواند بر رفع موانع و مشكلات موجود در فضاي كسب و كار كمك
كند، بر انجام فعاليتهاي زيرساختي و اساسي براي بهبود فضاي كسب و كار در
كشور تاكيد كرد.
فضاي كسب‌وكار ايران بهتر از رتبه اعلامي گزارش‌هاي بين‌المللي است
به رغم تاكيد گزارش‌هاي بين المللي و اعلام مركز پژوهش‌هاي مجلس بر نامساعد
بودن فضاي كسب و كار كشور وزير اقتصاد اعتقاد دارد كه به نظر او وضعيت كسب
و كار در كشور بهتر از آن چيزي است كه در گزارش‌هاي بين المللي اعلام شده
است.
سيد شمس‌الدين حسيني در گفت‌وگو با خبرگزاري ايسنا، درباره گزارش‌هاي بين
المللي منتشر شده كه وضعيت كسب و كار در ايران را نشان مي‌دهد با تاكيد بر
اينكه من معتقدم وضعيت كسب و كار در ايران در شرايط كنوني بهتر از آن چيزي
است كه در اين گزارش‌ها آمده است، ادامه داد: من حتي معتقدم وضعيت از اين
هم بهتر خواهد شد.
سخنگوي اقتصادي دولت ادامه داد: يك نكته مهم اين است كه از وقتي براي
فعالان اقتصادي ما مشخص شد كه پيگيري‌ها براي چگونگي ارائه اين اطلاعات مهم
است و از زماني كه سازمان سرمايه گذاري و برخي سازمان‌هاي مرتبط ديگر و
تشكل‌ها روي اين موضوع حساس شدند و پي بردند اين نوع شاخص‌ها مي‌تواند چه
تصويرسازي از ايران داشته باشد، هرسال رتبه ايران در گزارش فضاي كسب و كار
8 تا 10 رتبه بهتر مي‌شود.
او ادامه داد: من معتقدم ضمن اينكه بايد كاستي‌هاي علمي در اين زمينه را
برطرف كنيم، بايد نقش خودمان را هم ناديده نگيريم و با همه شرايط موجود در
عرصه رقابت فعالانه حركت كنيم.
فضاي کسب و کار درايران چندان مطلوب نيست
با وجود اين اظهارات وزير اقتصاد محمود دودانگه معاون برنامه ریزی وزارت
بازرگانی معتقد است كه فضای کسب و کار در ایران چندان مطلوب نیست.
دودانگه در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما در عین حال افزود : دولت
شاخص هایی که می تواند به بهبود فضای کسب و کار کمک کند شناسایی کرده است و
برای بهینه کردن این فضا تلاش می کند.
وی مخاطب بهبود فضای کسب و کار را دولت ، بنگاههای اقتصادی و مردم برشمرد و
گفت : با اصلاح سیاست های اقتصادی کلان دولت از جمله نظام توزیع ، بانکی ،
مالیاتی و بیمه این فضا بهبود می یابد.
با این فضای کسب‌و‌کار، جهاد اقتصادی چه می‌شود؟
عباسعلی نور، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نيز با انتقاد از فضای
کسب و کار كشور تاکید کرد: اگر فضای کسب و کار در کشور به همین نحو باشد،
توفیقی در اجرایی شدن شعار جهاد اقتصادی نمی بینم.
به گزارش اعتدال، عباسعلی نورا نماینده مردم زابل و زهک در مجلس شورای
اسلامی گفت: جهاد اقتصادی موانعی دارد، که اگر دولت و مجلس آن را بر
ندارند، ما برای آن توفیقی نخواهیم داشت؛ نگرانی شخصی من این است که فرصت
ها را در بحث نظریه پردازی از دست بدهیم و باید این موضوع سه فوریتی بررسی
شود، زیرا اگر نتوانیم تا اول تابستان برنامه ها و راهبردهای مناسبی را
برای جهاد اقتصادی تنظیم نکنیم، جایگاه خوبی را برای این مساله متصور
نیستم.
اصلاح فضاي كسب و كار پيش شرط رونق اقتصادي
با تمام اين تفاسير به اعتقاد بسياري از كارشناسان اصلاح فضاي كسب و كار
پيش شرط توفيق در ساير برنامه‌هاي اقتصادي در كشور است.
همانگونه كه طهماسب مظاهري وزير اسبق اقتصاد نيز مطرح كرده است، هدفمندي
يارانه‌ها با اصلاح نسبي قيمت‌ها همراه اصلاح فضاي كسب و كار به عنوان شرط
لازم و كافي يا به عنوان مكمل در هر كشوري كه اجرا شود موجب رونق اقتصادي
خواهد شد.
در كنار اين مسايل با برنامه‌هاي دولت براي 2.5 ميليون فرصت شغلي بيش از هر
زمان ديگري اصلاح فضاي كسب و كار در كشور احساس مي‌شود.
امين بلندهمت
بسياري از كارشناسان اقتصادي بر اين موضوع اتفاق نظر دارند كه بخش قابل
توجهي از مقتضيات رشد اقتصادي هر كشور در گرو فضاي كسب و كار مناسب در آن
كشور است و در اين زمينه تجربيات ديگر كشورها نيز نشان مي‌دهد، به دنبال
بهبود شاخص فضاي كسب و كار مي‌توان رشد اقتصادي را نيز در آن جوامع مشاهده
كرد.
منبع:
كانون |